توصیف فرآیندهای واجی گویش بالاگریوه: رویکرد بهینگی

هدف از این پژوهش توصیف فرآیندهای واجی گویش لری بالاگریوه در چارچوب نظریه‎ی بهینگی (پرینس و اسمولنسکی ، 1993، 2004) است. این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی صورت گرفته و روش گردآوری داده‎ها به صورت میدانی است. از ده نفر گویش ور، هر یک به مدت دو ساعت مفید، مصاحبه به عمل آمد که در مجموع بیست ساعت مصاحبه صورت گرفته است. این گویش دارای بیست و چهار همخوان، شش واکه‎ی بسیط و سه واکه‎ی مرکب زیرساختی می‎باشد. همچنین شش واجگونه‎ی همخوانی و سه واجگونه‎ی واکه‎ای در این گویش دیده می‎شود. تفاوت قابل ملاحظه در همخوان‎ها و واکه‎های لری بالاگریوه با فارسی معیار در این است که همخوان /?/ موجود در گویش بالاگریوه در فارسی معیار دیده نمی شود. همچنین همخوان ملازی و واک دار [?]?موجود در فارسی معیار در لری بالاگریوه به صورت جفت بی واک آن یعنی?[?] تلفظ می شود. همخوان ??? در این گویش که معادل همخوان ??? در فارسی معیار است به صورت کامی تولید می?شود? همچنین هیچ یک از واجگونه‎های همخوانی [?]، [?] و [??] در زبان فارسی دیده نمی شود. واکه ی پیشین و گرد [?] در این گویش معادل واکه ی پسین [?] در زبان فارسی است؛ واکه ی?[?] در این گویش به صورت واجگونه ی [?] قبل از همخوان‎های خیشومی ??? و ??? دیده می شود. واکه ی [?] در لری بالاگریوه در فارسی معیار دیده نمی‎شود. به علاوه در این گویش سه واکه ی مرکب [??]، [??] و [??] وجود دارد که در فارسی معیار دیده نمی شود. فرآیندهای واجی توصیف شده در این پژوهش شامل فرآیندهای تضعیف، حذف، همگونی، ناهمگونی، دوگان‎سازی، کشش جبرانی، درج و ارتقاء واکه است. در این گویش فرآیند تضعیف از دیگر فرآیندهای موجود در این گویش فعال‎تر است.